Trước đây, nghèo đói đồng nghĩa với thiếu ăn, nhưng ngày nay, ở các quốc gia giàu có, nghèo lại thường đồng nghĩa với thừa cân hoặc béo phì.
Tại Mỹ, những vùng kém phát triển như Deep South và Appalachia có tỷ lệ béo phì cao. Đặc biệt, người nghèo – nhất là phụ nữ – có nguy cơ béo phì cao hơn những nhóm khác. Số liệu chỉ ra rằng 44% phụ nữ ở nhóm thu nhập thấp nhất bị béo phì, so với chỉ 23% ở nhóm thu nhập cao hơn. Riêng phụ nữ gốc Phi, tỷ lệ béo phì cao bất kể mức thu nhập.
Béo phì gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như bệnh tim và tiểu đường, và là nguyên nhân hàng đầu gây ra những cái chết âm thầm, bên cạnh hút thuốc và lạm dụng chất kích thích.
Trong khi thực phẩm lành mạnh đắt hơn nếu tính theo calo, thực tế ta vẫn có nhiều lựa chọn phù hợp túi tiền. Thậm chí, một số bữa ăn lành mạnh còn rẻ hơn thức ăn nhanh nếu tính theo suất ăn hoàn chỉnh.
Nguyên nhân chính được nhắc đến là do việc thiếu hụt cửa hàng thực phẩm tại vùng trũng, nhưng nghiên cứu cho thấy mở siêu thị ở “sa mạc thực phẩm” không tạo ra thay đổi đáng kể trong chế độ ăn của dân cư ở đây.
Một lý do khác được đưa ra là sự thiếu hụt điều kiện tập luyện ở các khu vực nghèo đói. Tuy nhiên, chế độ ăn về cơ bản là quan trọng hơn vận động trong việc kiểm soát cân nặng.
Văn hóa và chuẩn mực xã hội cũng ảnh hưởng đến thói quen ăn uống. Ở một số nền văn hoá, thân hình lớn không bị coi là tiêu cực.
Thức ăn là nguồn vui và là cách thể hiện tình yêu thương, nhất là khi các hình thức giải trí khác trở nên quá tốn kém.
Căng thẳng tài chính có thể dẫn đến ăn nhiều hơn và làm chậm trao đổi chất. Bên cạnh đó, xã hội thường né tránh nói thẳng về cân nặng vì sợ xúc phạm, khiến béo phì không được coi là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Béo phì còn chịu ảnh hưởng từ truyền thống gia đình và văn hóa cộng đồng. Người nhập cư thường tăng cân và béo phì hơn khi sống lâu ở Mỹ do áp dụng chế độ ăn bản địa.
Béo phì không được xử lý một cách nghiêm ngặt như việc hút thuốc trước đây.
Các chiến dịch y tế công cộng chống hút thuốc thẳng thắn và đôi khi khắc nghiệt, chính điều này giúp tỷ lệ hút thuốc giảm xuống.
Béo phì trên thực tế lại thiếu những thông điệp sức khỏe cộng đồng tương tự và không có áp lực xã hội đủ mạnh.
Nguồn: What makes poor people fat?