Trước năm 1970, con người thường ăn uống theo truyền thống gia đình. Tuy nhiên, vào năm 1977, chính phủ Hoa Kỳ ban hành hướng dẫn dinh dưỡng khuyến khích tăng lượng carbohydrate và giảm chất béo. Trải qua thời gian, những khuyến nghị này thay đổi, thậm chí mâu thuẫn với nhau: nếu như năm 1977 khuyên ăn bánh mì trắng thì đến năm 2020 lại khuyến cáo hạn chế; các loại hạt và quả bơ từng bị cho là không tốt, nay lại được công nhận là thực phẩm có lợi cho sức khỏe.

Thập niên 1990, tháp dinh dưỡng tiếp tục đề cao việc tiêu thụ bánh mì và ngũ cốc, đồng thời hạn chế thịt cùng các nguồn protein khác — một định hướng mà hiện nay được đánh giá là chưa hợp lý. Cách tiếp cận này đã đơn giản hóa thực phẩm thành các nhóm chất dinh dưỡng cơ bản, bỏ qua yếu tố quan trọng như chất xơ, mức độ chế biến và tác động cụ thể của từng loại thực phẩm đối với cơ thể. Việc nhìn nhận thực phẩm chỉ dưới góc độ dinh dưỡng dẫn đến sự phổ biến của các bữa ăn thay thế được coi là “lành mạnh” nhưng thực chất lại chứa nhiều đường và dầu thực vật tinh luyện.

Sau hướng dẫn năm 1977, tỷ lệ béo phì ở Mỹ gia tăng. Nghiên cứu năm 2023 của Đại học Harvard, theo dõi hơn 130.000 người, cho thấy tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu tinh bột như khoai tây và cơm có liên quan mật thiết đến tăng cân, trong khi thực phẩm giàu chất xơ giúp giảm cân. Carbonhydrate tinh chế có thể gây tăng cân do ảnh hưởng đến insulin, còn việc bổ sung chất xơ và rau không chứa tinh bột lại hỗ trợ kiểm soát cân nặng.

Năm 2017, nghiên cứu PURE thực hiện tại nhiều quốc gia phát hiện chế độ ăn ít chất béo không nhất thiết làm giảm nguy cơ bệnh tim. Thậm chí, lượng chất béo cao hơn đôi khi còn liên quan đến tỷ lệ bệnh tim và tử vong thấp hơn, đi ngược với quan niệm lâu nay.

Thực phẩm không chỉ là sự kết hợp của carbohydrate, protein và chất béo. Chất xơ, loại carbohydrate và phương pháp chế biến đều đóng vai trò quan trọng. Vì vậy, việc giảm carbohydrate tinh chế (như bánh mì trắng), hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồng thời tăng cường chất béo tự nhiên và chất xơ từ thực phẩm nguyên chất như rau củ, các loại hạt và hạt giống, sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Nguồn: Dr Jason Fung | MORE CREAM & BUTTER? …LESS HEART DISEASE. …LESS DEATH

Link: https://youtu.be/EIferpdh9hU?si=XoOqOyqSQOwSI6E7